Sankcje stosowane w prawie międzynarodowym są jednym z najważniejszych narzędzi wykorzystywanych w celu osiągania celów politycznych i bezpieczeństwa międzynarodowego. Ich stosowanie ma na celu zapewnienie poszanowania prawa międzynarodowego i zapobieganie przez państwa lub inne podmioty międzynarodowe wszelkim naruszeniom tych zasad. W niniejszym artykule zostaną przedstawione zasady sankcji w prawie międzynarodowym, ich rodzaje, cele oraz skutki ich stosowania.
Pojęcie sankcji w prawie międzynarodowym
Pojęcie sankcji w prawie międzynarodowym wywodzi się z greckiego słowa „to enforce” (wynikać). Sankcje w prawie międzynarodowym – to środki, mające na celu zapewnienie poszanowania międzynarodowego porządku prawnego. Sankcje ustanawiane są przez organizacje międzynarodowe, zazwyczaj w postaci uchwał, rezolucji lub innych aktów. Ich celem jest wywarcie presji na państwo, aby zachować się w odpowiedni sposób i być zaakceptowanym we współczesnym systemie prawa. Ustanawiane sankcje mogą mieć różny charakter, obejmujący działania prawne, takie jak na przykład wprowadzenie embarga, lub pozaprawne, np. ograniczenie dostępu do towarów lub środków finansowych. Sankcje są ustanawiane w celu wywarcia na danego podmiotu lub państwo presji do dostosowania się do obecnie obowiązujących norm międzynarodowych. Mogą mieć one charakter łagodny, np. ostrzeżenia i zawieszenia działania organów międzynarodowych, lub drastyczny, taki jak zamknięcie granic lub wydalenie obywateli danego państwa.
Rodzaje sankcji w prawie międzynarodowym
Sankcje wynikające z prawa międzynarodowego stanowią istotną broń w arsenale przewidzianym dla stosowania prawa międzynarodowego. Mogą one obejmować szeroki zakres działań, w tym wprowadzenie ograniczeń, takich jak embarga handlowe lub nałożenie sankcji finansowych. Na poziomie międzynarodowym istnieje sześć podstawowych rodzajów sankcji: wizie, embarga, sankcje ekonomiczne, kary, odwet i karalność. Więzienie, blokada lub embargo to najczęściej stosowane sankcje: zamrażanie lub zakazywanie eksportu, importu lub ruchu towarów między dwiema stronami. Sankcje ekonomiczne obejmują obostrzenia finansowe, takie jak ograniczenia w obrocie, ograniczenia w obszarze inwestycji lub narzucanie ceł lub sankcji handlowych. Kary i odwet, czasami nazywane „karami zapobiegawczymi”, to działania skierowane przeciwko państwu, które postępuje przeciwko standardowi obowiązującemu w prawie międzynarodowym. Ostatnim rodzajem sankcji są sankcje karne, w których jurysdykcja wyższego sądu może przyznać kary dla państw, które łamią prawo międzynarodowe, np. nałożenie embargo na państwo lub narody. Wszystkie te rodzaje sankcji służą jako środek zapobiegawczy w celu zapobiegania przestępstwom przeciwko prawu międzynarodowemu.