Prawa człowieka stanowią podstawę demokratycznego społeczeństwa. Każdy z nas ma prawo do wolności, godności, bezpieczeństwa i równości. Jednak wciąż zdarzają się sytuacje, w których te podstawowe prawa są naruszane. W takich przypadkach ważne jest, aby mieć świadomość, czym jest ochrona praw człowieka i jak można ją skutecznie przeciwdziałać. W niniejszym artykule postaram się wyjaśnić, na czym polega ochrona praw człowieka i jakie działania można podjąć, aby zapewnić, że wszyscy mamy dostęp do tych podstawowych praw.
Definicja Ochrony Praw Człowieka
Ochrona praw człowieka oznacza tworzenie systemu zabezpieczeń i zasad zapewniających wszechstronną i kompleksową opiekę nad człowiekiem. Jej szeroki zakres dotyczy polepszenia poziomu życia, odpowiedniej edukacji, swobody religijnej i obrony praw mniejszości. Ochrona praw człowieka to bogaty i rozległy temat, który obejmuje szereg postanowień zabezpieczających ludzkie życie. Przykładowo, Powszechne Deklaracja Praw Człowieka, czy Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego, obejmują katalog ogólnych praw, których dążeniem jest zapewnienie ludziom wystarczającej i spójnej ilości wolności, aby mogli korzystać z właściwego traktowania oraz bezpieczeństwa. Dziedzina ta ma pierwszeństwo pod kątem praw konstytucyjnych, przez co przyświecać ma każdemu aktowi wykorzystywania w ramach jednostkowego prawa. Ochrona praw człowieka oznacza również zapewnienie wspomnianej jednostce szacunku i awansu społecznego, bez ograniczania jej i naruszania postanowień prawnych. Kolejną zaletą włączenia tego typu katalogu zasad jest przede wszystkim ochrona przed niewybrednym traktowaniem godnego sposobu myślenia i obrona słabszych i mniejszości religijnych przed wyzyskiem i krzywdą ze strony większych, dominujących grup społecznych.
Historia Ochrony Praw Człowieka
Historia Ochrony Praw Człowieka sięga czasów starożytnych. Już w pierwszych ludzkich systemach politycznych i prawnych pojawiały się zasady legalizacji pewnych działań, zmierzających do zapewnienia poszanowania godności i przyzwoitości ludzie. W ramach tego sposobu udzielania sobie wzajemnej ochrony pojawiły się dokumenty takie jak cywilizacja babilońska, Code of Hammurabi i Nag hammadi. Następnie uformował się Koncept Praw Człowieka opierający się na piśmie Magna Carta, który stanowił podstawowe zasady zapewniające wolności obywatelskie. W XVII wieku pojawił się Doktryna Pirmerosa, która traktowała prawo człowieka jako część uniwersalnego prawa natury. W 1729 roku filozof John Locke napisał dzieło Zasady Ludzkości i Państwa, w którym zdefiniował prawa i obowiązki osoby ludzkiej. W 1948 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ usankcjonowało „Universal Declaration of Human Rights” co ustanawiało wszelkie prawa człowieka i określało konkretne sposoby ich wdrażania oraz ochrony, a także stosowania przez państwa narodowe. Konwencja Praw Człowieka ONZ z 1966 roku pozostaje obecnie przepisem stosowanym globalnie, z eliminacją wszelkich dyskryminacji i zapewnieniem szacunku i poszanowania dla tych praw.
Międzynarodowe Konwencje Ochrony Praw Człowieka
Międzynarodowe Konwencje Ochrony Praw Człowieka – w rodzimym i międzynarodowym porządku prawnym – zapewniają prawa, jakie należą się każdemu człowiekowi i chronią go przed dyskryminacją. Są to dokumenty o ogromnym i daleko idącym znaczeniu względem praw człowieka. Kosytarz uniwersalnych praw człowieka to pierwszy porządek umowy międzynarodowe, który uznaje, że prawa człowieka mają doniosłe znaczenie dla społeczeństwa. Konwencje te regulują szereg elementów, włącznie z prawami człowieka do wolności, godnego życia i pracy, religii oraz praw dziecka. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/54/WE, która wejdzie w życie w 2011 r., jest kolejnym ważnym aktem prawa międzynarodowego względem praw człowieka. Dyrektywa wymaga od krajów członkowskich Unii Europejskiej, by stosowały odpowiednie zasady determinujące prawa człowieka i praktyki stosowane w każdym z tych krajów. Impleme ntacja tej dyrektywy przez kraje członkowskie Unii Europejskiej doprowadzi do zrównania ochrony praw człowieka i innych postulatów.
Prawa Człowieka w Polsce
Prawa człowieka w Polsce chronione są od 1989 roku, kiedy wprowadzono Konstytucję RP. Obecnie wszelkie wywierane u nas ciśnienia sprawiły, że nieustannie zapewniamy szereg gwarancji bezpieczeństwa, zgodnie z naszą ratyfikowaną umową z Konwencją Praw Człowieka ONZ. W ten sposób w Polsce jednostkowa wolność i swobody osobiste są objęte ochroną i wzmacniane. M.in. wolność słowa, wyznania i prasy, równość wobec prawa, prawo do przemawiania oraz ochronę prywatności – wszystko to stanowi integralną część praw człowieka w Polsce. Dodatkowo, polskie prawo przewiduje, że prawa człowieka są nienaruszalne, zwłaszcza w kwestii karania jednostek bez wyroku sądowego lub uprzedniego powiadomienia. Nieograniczone wykonywanie wolności obywatelskich nie może być naruszone przez żadne organy państwowe. W praktyce, Polska tworzy i wprowadza legislacje chroniące prawa człowieka, a szeroki ogół społeczeństwa ma dostęp do przywilejów prawnych, a także możliwości wnoszenia skarg na postępowania naruszające prawa człowieka.
Skuteczność Ochrony Praw Człowieka
W ostatnich latach skuteczność ochrony praw człowieka znacząco wzrosła. Istnieją zarówno globalne, jak i lokalne, akty prawa, które mają chronić prawa człowieka i dążyć do ich przestrzegania. Dobrym przykładem jest międzynarodowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Ochrony Praw Osobistych, Świadomości Społecznej i Politycznej. Sama konwencja określa prawa człowieka takie jak: prawo do życia i wolności, prawo do wolności religii i słowa, prawo do obrony, prawo do autonomii i inne. Konwencja była ratyfikowana w wielu krajach i jest wykorzystywana w działaniach prawnych mających na celu promowanie i ochronę praw człowieka. Sprawy dotyczące praw człowieka są również przedmiotem sądowych postępowań i innych postępowań administracyjnych. W wielu jurysdykcjach istnieją też umowy zawarte między stronami, które obejmują zobowiązania z zakresu praw człowieka. Istnieją również regulacje krajowe i międzynarodowe, które chronią prawa człowieka. Wiele krajów wprowadziło też własne mechanizmy prawne chroniące prawa człowieka, aby lepiej utrzymać ich standardy. Kontrola społeczna jest kolejnym skutecznym sposobem ochrony praw człowieka. Globalna opinia publiczna może być ważnym narzędziem władz w celu zmniejszenia złych warunków, w których żyją ludzie na całym świecie. Rządy krajowe i organizacje międzynarodowe stale podejmują nowe inicjatywy, aby zintensyfikować wysiłki na rzecz ochrony praw człowieka. Dzięki tym stanowiskom można coraz lepiej monitorować i egzekwować przestrzeganie praw człowieka na całym świecie.