Żyjemy w czasach, w których często jesteśmy narażeni na popełnienie różnego rodzaju naruszeń prawa. Czasami może to być niewinne wykroczenie, innym razem zaś – poważne przestępstwo. Jak zatem odróżnić jedno od drugiego? Czy konsekwencje są identyczne? Na te i inne pytania odpowiemy w niniejszym artykule.
Co to jest wykroczenie?
Wykroczenie to naruszenie przepisów prawa, które nie są zgodne z zapisami kodeksu karnego. Oznacza to, że są one bardziej łagodne w stosunku do tych, do których stosuje się przepisy karne. Jako wykroczenia możemy wskazać popełnienie: udzielania alkoholu dzieciom, bicia zwierząt, przekroczenia prędkości, nieprzestrzeganie ograniczeń na drogach, palenie w miejscach publicznych, wandalizm, jazda po alkoholu, jazda bez ważnego ubezpieczenia, śmiecenie w miejscach publicznych, czy też kradzież. Do popełnienia wykroczenia wystarczy zazwyczaj złamanie określonego przepisu, dlatego nawet jeżeli skądś dowiadujemy się, że można zrobić coś, czego nie przewidziały przyjęte prawa, jest to czyn zakazany i może skutkować sankcją w postaci grzywny. Wykroczenia są karane w postaci gwarancji (umorzenia wykroczenia) lub grzywny, a w skrajnych przypadkach także aresztowania i ograniczenia wolności.
Co to jest przestępstwo?
Przestępstwo to wszelkie działanie zakazane i karane przez prawo, które ma na celu ochronę interesów społecznych. Przestępstwa dzielą się na dwie podstawowe kategorie, przestępstwa cywilne i przestępstwa karne. Przestępstwa cywilne są to naruszenia prawa obywatelskiego lub prawa majątkowego. Przestępstwa karne z kolei są bardziej poważnymi przestępstwami, za które grozi więzienie lub inna surowa kara, służąca jako środek prewencyjny w celu zniechęcenia do popełniania podobnych przestępstw. Bardzo ważnym aspektem działania sąsiedzkiego jest cieszenie się bezpieczeństwem i spokojem, dlatego każde przestępstwo karane jest dość surowo. Do podstawowych przestępstw należą m.in. rozbój, kradzież, włamania, przemoc, handel narkotykami czy też fałszywe składanie przysięgi.
Jakie są różnice pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem?
Jakie są różnice pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem? Różnica bierze się z rodzaju popełnionej czynności. Wykroczenia to czyny zabronione, ale niekoniecznie jest tak, że występują w postaci naruszenia praw, gdyż jednocześnie nie są uznawane za naruszanie społecznych norm. W przeciwieństwie do wykroczeń, przestępstwa to naruszenia prawa na takim poziomie, że ich skutkiem mogą być kary o charakterze cywilnym lub karnym. Przestępstwo różni się od wykroczenia również pod względem skali ryzyka, jakim jest obarczony obywatel – wykroczenia mają mniejsze konsekwencje niż przestępstwa, co ma wpływ na wymiar kary za popełnienie danego czynu. Zazwyczaj spotyka się również uproszczone definicje dla tych pojęć, gdzie wykroczenia są definiowane jako przewinienia deliktowe, nie naruszające podstawowych dóbr prawnych, w przeciwieństwie do przestępstw, których stan faktyczny może dotknąć dobra osobiste lub rzeczowe.
Jakie są skutki prawne wykroczenia i przestępstwa?
Wykroczenia lub przestępstwa mają poważne skutki prawne, które mogą mieć odczuwalne skutki na pozycjonowanie danej osoby. Za wykroczenia istnieją sankcje w postaci grzywien, ograniczenia wolności albo aresztu, natomiast przestępstwo może skutkować karą pozbawienia wolności, główne zaś jego konsekwencję stanowi wpis do rejestru osób skazanych. Sankcja prawna w przypadku wykroczenia może dotyczyć wniesienia opłaty albo wysokości grzywny. Dodatkowo, dla gorszych przestępstw zawsze obowiązuje areszt. Opłaty i grzywny muszą być uiszczone w ramach określonego terminu. Jeśli tego nie zrobimy, osoba ukarana może być osadzona w celi więziennej lub umorzona. Jeśli dane przestępstwo jest poważne, możliwe jest pozbawienie danej osoby wolności. Wówczas kara jest zazwyczaj zawarta w przepisach karnych. Jeśli zostanie ona wykonana, to orzeknie ją sąd w wyniku procesu sądowego. Osoba skazana zostanie dobrowolnie wydana do więzienia na okres skazania i zostanie przez ten czas zamknięta.